‘मखाना शेती’ म्हणजे काय व शेतीतून किती उत्पन्न मिळते; जाणून घ्या सविस्तर माहिती…
What is 'Makhana Sheti' and how much income is earned from agriculture; Learn more
देशातील सुमारे 15 हजार हेक्टर क्षेत्रावर मखानाची लागवड (Cultivation of butter) केली जाते. मखाना शेतीचे उत्पादन एकट्या बिहार (Bihar) 80टक्के ते 90 टक्के राज्यात घेण्यात येते. या या प्रकारचे शेतीमधून जवळपास तीन ते चार लाख रुपये उत्पन्न मिळते. मखना पिकाला सामान्यपणे ‘कमळाचे बी’ (‘Lotus seed’) म्हणून ओळखले जाते. हे पीक आहे जे पाण्यामध्ये वाढते आहे.
तुम्हाला ठाऊक आहे का, धुळवाफ पेरणी कधी व कुठे केली जाते? जाणून घ्या ‘धुळवाफ पेरणी’ बद्दल सर्व काही…
या पिकासाठी उबदार हवामान (Warm weather) आणि पाण्याची गरज मोठ्या प्रमाणावर असते. सुमारे 120000 टन बियाणे मखानाच्या उत्पादनातून 40 हजार टन मखानाचा लावा उपलब्ध होतो.एप्रिल महिन्यात मखानाच्या झाडाची फुले दिसू लागतात. झाडांवर 3-4 दिवस फुलं राहतात. आणि दरम्यानच वनस्पतींमध्ये बियाणे बनवण्याची प्रक्रिया सुरू होते. एक ते दोन महिन्यांत बियाणे फळांमध्ये बदलू लागतात. जून-जुलैमध्ये फळे 24 ते 48 तास पाण्याच्या पृष्ठभागावर तरंगतात.
आसाम, मेघालयव्यतिरिक्त (Except Meghalaya) ओडिशामध्ये हे पीक लहान प्रमाणात घेतले जाते. उत्तर भारतात गोरखपूर आणि अलवर येथेही त्याची लागवड केली जाते. माखानोला ‘काटेरी कमळ’ (Thorny lotus) असेही म्हणतात, या पिकावर भारतीय कृषी संशोधन परिषदे (Indian Council of Agricultural Research) सातत्याने काम करत असतें.
आधुनिक पद्धतीमुळे ‘चक्रीवादळाचा’ अंदाज लवकर समजणार!
मखाणामधून (From butter) शेतकऱ्यांना वर्षामध्ये 3-4 लाख रुपये नफा मिळतो. मोठी गोष्ट म्हणजे मखानाची कापणी झाल्यानंतर तेथील कंद आणि देठांना स्थानिक तसेच आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेत मोठी मागणी असते. शेतकरी त्याचीही विक्री करून पैसे कमवतात.
हेही वाचा :
सावधान! शेतकऱ्यांच्या नावाने खत अनुदान व्यापारीच लुटतायत का? वाचा सविस्तर बातमी…
‘फिश राईस फार्मिंग’ करून तुम्हाला होऊ शकते दुप्पट कमाई! जाणून घ्या फिश राईस फार्मिंग बद्दल माहिती…