ड्रोनचा वापर करून शेतकरी शेतीमध्ये काढू शकतात अधिक उत्पन्न; ते कसे? जाणून घ्या सविस्तर..
ड्रोन (Drones) प्रत्यक्षात शेतकऱ्यांना कशी मदत आणि लाभ देऊ शकतात? जर शेतकऱ्यांनी ड्रोन (Farmers drones) आणि तंत्रज्ञान (Technology) स्वीकारले तर त्याचा वापर आणि फायदे काय आहेत याविषयी सविस्तर माहिती घेऊया..
पीक देखरेख – या अंतर्गत, शेतकऱ्यांना (farmers) त्यांच्या पिकांचे (crops) सतत निरीक्षण करण्याचा आणि त्यांच्या सोयीनुसार पाळत ठेवण्याचा पर्याय आहे.
पीक संरक्षण – ड्रोन (Drones) वापरून पिकांचेही संरक्षण (Protection) करता येते. कीटकनाशकांची योग्य वेळी योग्य प्रमाणात फवारणी केल्यास उत्पादनाचे (production) प्रमाण सुधारू शकते कारण कमीत कमी अपव्यय आणि जास्तीत जास्त उत्पादन (production) होते.
वाचा –
उत्पादकतेत वाढ – ड्रोन वापरणारे शेतकरी (Farmers) त्यांची एकरी उत्पादकता (Productivity) वाढवू शकतात कारण ते एक उदाहरण देण्यासाठी कीटकनाशके किंवा खते फवारणीसाठी कमी श्रम वापरतात. देखरेख आणि संरक्षणासाठी (protection) ड्रोन वापरून मॅन्युअल पाळत ठेवणे देखील दूर केले जाऊ शकते.
पिकांची लागवड – पूर्वी शेतकऱ्यांनी केलेली झाडे आणि पिके (Crops) लावण्याचे मॅन्युअल काम आता ड्रोनने बदलले जाऊ शकते कारण यामुळे श्रम, खर्च आणि इंधनावरही बचत होईल. सेंद्रीय आणि शाश्वत शेती (Organic and sustainable agriculture) केवळ भारतातच (Only in India) नव्हे तर जागतिक स्तरावर (Globally) स्वीकारली जात असल्याने, ड्रोन ट्रॅक्टरची गरज दूर करू शकतात ज्यामुळे पर्यावरणालाही मदत होते.
पशुधन सांभाळणे – शेतकऱ्यांकडे सामान्यतः पशुधन (cattle wealth) सारखे प्राणी मोठ्या संख्येने असतात. या प्रकरणात, ड्रोनमध्ये सेन्सर आणि कॅमेरे (Sensors and cameras in drones) असल्याने पशुधनाचे निरीक्षण आणि कार्यक्षमतेने व्यवस्थापन केले जाऊ शकते. हल्ला करण्यापूर्वी शिकारी दिसू शकतात आणि आजारी प्राणी देखील ओळखले जाऊ शकतात आणि त्वरीत सोडवले जाऊ शकतात.
पाणी व्यवस्थापन – पाणी विशेषतः शेतकऱ्यांसाठी एक मौल्यवान स्त्रोत आहे. चांगले पाणी व्यवस्थापन शेतकऱ्यांना त्यांचे उत्पादन अधिक प्रभावीपणे वाढवण्यास मदत करते. या परिस्थितीत, ड्रोन वापरून कार्यक्षम पाणी व्यवस्थापन शक्य आहे कारण ते पारंपारिक पद्धतींच्या तुलनेत अल्ट्रा-लो व्हॉल्यूम फवारणी तंत्रज्ञानाचा वापर करते.
वाचा –
टोळ नियंत्रण – शेतकरी (Farmers) पिकांवर मोठ्या प्रमाणावर हल्ला करणाऱ्या टोळांच्या थव्याला घाबरतात. लाखो टोळांनी साधारणपणे रात्रभर संपूर्ण पिके (Crops) नष्ट केली ज्यामुळे शेतकरी आणि अर्थव्यवस्थेला मोठ्या प्रमाणात आर्थिक आपत्ती येऊ शकते. ड्रोनच्या वापराने, हे टोळ पिकांना आणि पशुधनाला हानी न पोहोचवता त्यांच्यावर कीटकनाशकांची फवारणी करू शकते.
ड्रोनला काही मर्यादा असतात. प्रत्येकजण ड्रोन व्यवस्थापित करू शकत नाही. हे काम करण्यासाठी प्रशिक्षित ड्रोन ऑपरेटर आवश्यक आहे. एखादा ऑपरेटर पटकन शोधण्यात अडथळा येत असला तरी अजून अनेक लोकांना ड्रोन वापरण्याचे प्रशिक्षण दिले जाण्याची शक्यता वाढत आहे.
ड्रोन 2021 भारत सरकारचा नियम –
कृषी (Agriculture) उपक्रमांच्या बाबतीत ड्रोन बद्दल माहिती घेणे आणि स्वीकारणे आवश्यक आहे. भारत सरकारने 15 जुलै रोजी ड्रोन नियम 2021 लागू केले आहेत. हे 12 मार्च 2021 रोजी जारी करण्यात आलेल्या मानवरहित विमान प्रणाली नियम 2021 ची जागा घेईल. नवीन नियमांनुसार, ऑपरेटिंग ड्रोनचा डिजिटल स्काय प्लॅटफॉर्मवर तपशील देण्यासाठी ऑपरेटरसह एक अद्वितीय ओळख क्रमांक असणे आवश्यक आहे.
तसेच, ड्रोन नियम 2021 अंतर्गत ड्रोनचे कव्हरेज 300 किलो वरून 500 किलो पर्यंत वाढवण्यात आले आहे जे शेतकऱ्यांसाठी फायदेशीर आहे. कारण पेलोडमध्ये आता त्यांची एकूण किंमत कमी करून मोठ्या प्रमाणात वाढ केली जाऊ शकते. कृषी ड्रोनची (Agricultural drones) बाजारपेठ 1.3 अब्ज डॉलरची प्रभावी आहे आणि वर्षानुवर्ष वाढत आहे. ड्रोन (drones) स्टार्टअप्सची संख्या सुद्धा भारतात मोठ्या प्रमाणात वाढली आहे. लोकसंख्या वाढत असल्याने शेतजमीन कमी होण्यावर भर पडतो. ड्रोन तंत्रज्ञानाचा (drone technology) वापर केवळ शेतकऱ्यांना हुशार आणि कार्यक्षमतेने कार्य करण्यास मदत करेल.
मी E-शेतकरी आता टेलीग्राम आणि व्हाट्सअँप वर जॉइन करण्यासाठी येथे क्लिक करा आणि ताज्या व महत्त्वाच्या बातम्या मिळवा.
आजच ताज्या बातम्यांसाठी मी E-शेतकरी मोबाईल अ‍ॅप डाऊनलोड करा; येथे क्लिक करून डाउनलोड करा..
हे ही वाचा :
