Man’s Helth| पुरुषांच्या मानसिक आरोग्याकडे दुर्लक्ष करू नका! 5 सामान्य समस्या आणि त्यांचे निराकरण|

Man’s Helth| पुरुष म्हणजे घराचा आधार (support) , त्याच्या खांद्यावर अनेक जबाबदाऱ्या असतात. आजकाल स्त्री-पुरुष समानता असल्याने पती-पत्नी दोघेही नोकरी करून कटुंबाची जबाबदारी सांभाळतात. मात्र, जबाबदाऱ्यांचा भार आणि बदलत्या जीवनशैलीचा ताण पुरुषांच्या मानसिक आरोग्यावरही परिणाम करतो. महिलांप्रमाणेच पुरुषांनाही अनेक मानसिक आरोग्याच्या समस्यांना सामोरे जावे लागते.

पुरुषांमध्ये आढळणाऱ्या 5 सर्वात सामान्य मानसिक आरोग्य समस्या:

1. नैराश्य: पुरुषांमध्ये नैराश्याचे लक्षण थोडी वेगळी असतात. ते दुःखी, चिडचिडे (irritated) , थकलेले आणि एकटे वाटू शकतात. कामावर लक्ष केंद्रित करण्यात अडचण येणे, झोपेचे विकार आणि वजन कमी होणे/वाढणे ही नैराश्याची इतर लक्षणे आहेत.
2. चिंता: सतत काळजी वाटणे, घबराट, अनिद्रा आणि हृदय गती वाढण ही चिंतेची लक्षणे आहेत. पुरुषांमध्ये चिंतेचे लक्षण राग आणि आक्रमकता या स्वरूपातही दिसू शकतात.
3. द्विध्रुवीय विकार: या विकारामुळे मनःस्थितीत तीव्र बदल होतात. उत्साह आणि उदासी यांच्या टोकाच्या भावना अनुभवणे हे याचे मुख्य लक्षण आहे.
4. खाणे विकार: अनोरेक्सिया आणि बुलीमिया (Bulimia) सारख्या खाण्याच्या विकारांना पुरुषही बळी पडू शकतात. या विकारांमुळे शरीराच्या प्रतिमेबद्दल नकारात्मक विचार आणि अन्न नियंत्रणाशी संबंधित समस्या निर्माण होतात.
5. स्किझोफ्रेनिया: हे एक गंभीर मानसिक आजार आहे ज्यामुळे वास्तविकतेशी संपर्क साधण्यात अडचण येते. भ्रम, भ्रांती आणि विचारांमध्ये गोंधळ हे याचे मुख्य लक्षण आहे.

पुरुषांचे मानसिक आरोग्य स्त्रियांपेक्षा वेगळे कसे आहे:

• पुरुष अनेकदा आपल्या भावना दडपन (pressure) ठेवतात आणि त्या व्यक्त करण्यास कचरतात. यामुळे नैराश्य आणि चिंता सारख्या समस्यांना तीव्रता येऊ शकते.
• पुरुषांना लहानपणापासूनच “पुरुषत्व” दाखवण्यास शिकवले जाते. त्यामुळे ते कमकुवतपणा दर्शवण्यास आणि मदत घेण्यास कचरतात.
• पुरुषांमध्ये आत्महत्येचे प्रमाण महिलांपेक्षा जास्त आहे.

वाचा:Mahavitaran| महाराष्ट्र वीज कर्मचाऱ्यांना ऐतिहासिक 19% पगारवाढ!

पुरुषांना कशी मदत करावी:

• त्यांना ऐका आणि त्यांच्या भावना समजन घ्या.
• त्यांना मदत घेण्यास प्रोत्साहित करा.
• पुरुषत्वाच्या रूढीवादी कल्पनांना आव्हान द्या.
• त्यांच्या आरोग्याची काळजी घेण्यास प्रोत्साहित करा.

लक्षात ठेवा: पुरुषांचे मानसिक आरोग्य स्त्रियांच्या मानसिक आरोग्याइतकेच महत्त्वाचे आहे. त्यांच्या समस्या (problem) ओळखणे आणि त्यांना मदत करणे हे आपले कर्तव्य आह.