Ethanol शिरसा: इथेनॉलच्या आकांक्षेने कृषि बाजारात धुंदाळा; हळद, सोयाबीन बाजारातही उलथापालथ

Ethanol मुंबई: केंद्र सरकारच्या इथेनॉल उत्पादनाच्या ध्येयामुळे कृषि माल बाजारात मोठी उलथापालथ (Inversion) झाली आहे. तांदूळ, मका, ऊस या प्रमुख पिकांच्या किमतीवर या निर्णयाचा थेट परिणाम होत आहे.

इथेनॉलचा ध्याय आणि त्याचे परिणाम

केंद्र सरकारने पेट्रोलमध्ये इथेनॉल मिश्रणाचे प्रमाण वाढवण्याचे उद्दिष्ट ठेवले आहे. यासाठी तांदूळ, मका आणि उसाचा वापर वाढवण्याचा निर्णय घेतला आहे. यामुळे या पिकांच्या किमतीत वाढ होण्याची शक्यता आहे. विशेषतः तांदूळ आणि मका या पिकांच्या किमतीत वाढ होण्याची चिंता व्यक्त करण्यात येत आहे.

तांदूळ: सरकारने इथेनॉल उत्पादनासाठी 23 लाख टन तांदूळ उपलब्ध करून देण्याचा निर्णय घेतला आहे. मात्र, ई-लिलाव प्रक्रियेतील उच्च किंमत आणि उत्पादन खर्च यामुळे इथेनॉल (Ethanol) उत्पादकांना हा निर्णय फायदेशीर ठरत नाही. त्यामुळे सरकारकडून तांदूळ अनुदानित दरात उपलब्ध करून देण्याची मागणी होत आहे.

वाचा:  LPG एलपीजी गॅस सिलिंडर महागला; व्यावसायिकांना फटका

ऊस: साखर उद्योगावर उसाच्या रसापासून थेट इथेनॉल बनवण्याची बंदी काढून टाकण्यात आली आहे. यामुळे साखर उत्पादनात वाढ होण्याची शक्यता आहे.

मका: इथेनॉल उत्पादनासाठी मक्याचा वापर वाढल्यास त्याच्या किमतीत वाढ होण्याची शक्यता आहे.

हळद: मागील काही काळात हळदीच्या किमतीत मोठी वाढ झाली होती. मात्र, उत्पादन वाढीच्या शक्यतेमुळे आता किमती कमी होण्याची शक्यता आहे.

सोयाबीन: अमेरिकी बाजारात सोयाबीनच्या किमतीत घट झाली आहे. भारतीय बाजारातही याचा परिणाम दिसून येत आहे.

शेअर बाजार: या निर्णयामुळे इथेनॉल उत्पादन करणाऱ्या कंपन्यांच्या शेअर्समध्ये (in shares) तेजी आली आहे.

भविष्यातील परिणाम:

• इथेनॉल उत्पादनाचे उद्दिष्ट गाठण्यासाठी इथेनॉलचे भाव वाढवावे लागतील किंवा तांदूळ, मका किंवा उसाच्या किमती वाढवाव्या लागतील.
• ऊर्जेसमोर अन्नाला प्राथमिकता देणे अधिक योग्य मानले तर तांदूळ इथेनॉलसाठी उपलब्ध (Available) करून देणे अशक्य आहे.
• मक्याच्या किमतीत वाढ होण्याची शक्यता आहे.
• हळदीच्या किमतीत चढ-उतार दिसून येतील.