Diabetes| गोड पदार्थांपेक्षाही बरेच काही कारणीभूत|

Diabetes| :मधुमेह हा जगभरात वाढत असलेला एक गंभीर आजार आहे. या आजाराबद्दल अनेक गैरसमज आहेत. अनेकांना असे वाटते की, गोड पदार्थ खाणे हाच मधुमेहाचा मुख्य कारणीभूत घटक आह. पण हे खरं नाही. मधुमेहाचे अनेक प्रकार आहेत आणि त्यामागे अनेक कारणे आहेत.

मधुमेहाचे प्रकार आणि कारणे:

1. प्रकार 1 मधुमेह (टाईप वन डायबिटीस):

• हा एक आनुवंशिक (Hereditary) आजार आहे. जर तुमच्या कुटुंबात मधुमेहाचा इतिहास असल तर तुम्हालाही तो होण्याची शक्यता जास्त असते.
• स्वयंप्रतिकारशक्ती महत्वाची भूमिका बजावते. शरीराची रोगप्रतिकारक यंत्रणा चुकून स्वादुपिंडातील पेशींवर हल्ला करते आणि इंसुलिन तयार करणारे हार्मोन नष्ट करते. इंसुलिन हेच रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित करते.

2. प्रकार 2 मधुमेह (टाईप टू डायबिटीस):

• आनुवंशिकता आणि काही शारीरिक परिस्थिती यामळे होतो.
• जास्त वजन किंवा लठ्ठपणा असल्यास मधुमेहाचा धोका वाढतो. शरीरातील अतिरिक्त चरबीमुळे इंसुलिनवर (on insulin) परिणाम होऊ शकतो.
• शारीरिक निष्क्रियता – बसणारे काम आणि आरामदायी जीवनशैलीमुळे इंसुलिन प्रतिरोधकता विकसित होऊ शकते.
• वय – 45 वर्षांनंतर मधुमेहाचा धोका वाढतो. काही प्रमाणात वांशिकताही कारणीभूत ठरते.
• गर्भावस्थेतील मधुमेह: ज्यांना गर्भधारणेदरम्यान मधुमेह होता त्यांनाही मधुमेहाचा धोका जास्त असतो.
• पॉलीसिस्टिक ओवरीयन सिंड्रोम (पीसीओएस) असलेल्या महिलांना मधुमेहाचा धोका जास्त असतो.
• स्लीप एपनिया, काही औषधे आणि काही वैद्यकीय (Medical) परिस्थितीमुळेही मधुमेह होऊ शकतो.

वाचा:Helth News| भारतात चहाप्रेमींमध्ये पहिला क्रमांक! पण सावधान, जास्त उकळलेला चहा आरोग्यासाठी घातक ठरू शकतो|

गर्भावस्थेतील मधुमेह:

• गर्भधारणेदरम्यान होणाऱ्या हार्मोनल बदलांमुळे
• लठ्ठपणा आणि शारीरिक निष्क्रियता
• मधुमेहाचा कौटुंबिक इतहास (history)
• वय 35 किंवा त्याहून अधिक
• पूर्वी 9 पौंडांपेक्षा जास्त वजनाचे बाळ झाले असेल तर

मधुमेहाचे इतर प्रकार:

• मोनोजेनिक मधुमेह: हा एक दुर्मिळ आनुवंशिक प्रकार आहे.
• काही औषधांमुळे दुष्परिणाम (side effects) म्हणून मधुमेह होऊ शकतो.
• स्वादुपिंडाची शस्त्रक्रिया किंवा काही वद्यकीय परिस्थितीमुळेही मधमेह होऊ शकतो.